پرسش:آیا انسان مسلمان می تواند از مسلمان دیگری درباره چگونگی عذر خواهی از خداوند متعال سؤال کند؟ به چه طریقی می تواند سؤال کند؟ من از دوستم درباره چگونگی عذرخواهی از خداوند پرسیدم اما او با این استدلال که این موضوع بین من و خدای خودم است، از پاسخ امتناع ورزید. آیا یک سید حق دارد از برادر سید خود درباره کیفیت عذرخواهی از خداوند درمورد خطاهایی که مرتکب شده سؤال کند؟ زیرا من فقط می خواستم درباره کیفیت عذرخواهی از خدا برای خطاهای گذشته خود سؤال کنم؟

پاسخ:بسمه سبحانه: انسان باید در همه حرکات و سکنات بدن و اعضای خود و همچنین در خلوت نفس خود بنده خداوند سبحان باشد. انسان گناهانی را که در زندگی مرتکب شده به یاد می آورد و از ترس آنچه در انتظار گناهکاران است، می گرید. بندها و گرزهای آهنین و گران، آب به شدت داغ که گناهکاران در آن انداخته می شوند و سپس با آتش جهنم می سوزند و هر یک از آنان هیزم آتش جهنم می شوند و امید به رحمت خداوند سبحان می برند و به آن رغبت دارند. این چیزی است که بین انسان و بین خداوند سبحان است. اما آنچه بین انسان و بین بندگان است. باید از همه مؤمنانی که در حق آنان مرتکب خطا شده عذرخواهی کند و حق آنان را حتی اگر بسیار اندک بوده باشد به آنان بازگرداند. هر شب به طور مستمر محاسبه نفس کند. یعنی همه رفتار و کردار خود را از هنگام برخواستن از خواب تا زمان محاسبه نفس مرور کند. اگر مطابق با طاعت الهی بود، از خداوند تشکر کند و امید به قبول داشته باشد. اما اگر معصیت خداوند کرده بود، تا زمانی که اشک نریخته و از خداوند طلب عفو نکرده، نخوابد. اگر در حق کسی بدی کرده قبل از آنکه از او عذرخواهی کند، نخوابد. حتی اگر شده این عذرخواهی با وسائل ارتباط جمعی باشد. در ضمن هرگز و هرگز از رحمت خداوند سبحان نا امید نشوید. والله الهادی.

پرسش:چرا در برخی از روزها ایمان من قوی می شود و از انجام اعمال عبادی بهره و لذت می برم و برای قبولی نمازم و قرب به خداوند نیز بسیار تلاش می کنم. اما بعد از وقوع برخی حوادث و دگرگونی ها به سرعت به همان سطح سابق و قدیم از یأس و نا امیدی باز می گردم و این حالت در من ایجاد دوری از خداوند متعال می کند و نیت می کنم که انسان با قساوت و سختی باشم. بعد از آن توبه می کنم و باز می گردم تا دوباره ایمان خود را قوی کنم. این موضوع باعث می شود تا ایمان من بیش از این راسخ و استوار باقی نماند؟

پاسخ:بسمه سبحانه: فرزندم شما باید تقوی و پرهیزگاری کسب کنی. گام نخست در این مسیر محاسبه نفس است. باید قبل از خواب نفس خود را در مورد آنچه که از صبح هنگام برخواستن از خواب برای ادای نماز صبح تا شب هنگام که به بستر برای خواب باز می گردی، محاسبه کنی. اگر موفق به انجام کار نیکی شدی خداوند را برای این توفیق شکر و برای قبولی آن دعا کن و اگر در درگاه الهی مرتکب گناهی شدی هرچند کوچک، برای ارتکاب چنین گناهی اشک بریزی و از خداوند طلب بخشش نمایی. اگر به مؤمنی به هر شکلی توهینی کردی، تا از او طلب بخشش نکردی نخواب و بدان که قصور و تقصیر در ادای حقوق مردم و حقوق خداوند سبحان ظلم است و ظالم در قرآن کریم مورد لعن قرار گرفته است. از این که بر گردن تو حقی از حقوق شرعیه یا حقوق مردم باقی مانده باشد، پرهیز کن و بر حذر باش. والله الهادی وهو الموفق.

پرسش:آیا استغفار یک نوع است یا دو نوع، یکی برای از بین بردن گناهی که انجام شده و دیگری برای گناهی که هنوز انجام نشده؟

پاسخ:بسمه سبحانه؛ استغفار شامل هر دو قسم گناه می شود. والله العالم

پرسش:چگونه کفاره گناهان بزرگ و زیادم را ادا کنم؟

پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، به این سه امر پایبند باشید: اول) محاسبه نفس در هر شب قبل از خواب نسبت به آنچه در آن روز انجام داده اید، بلکه حتی آنچه در دلتان گذشته است. چه بسا انسان گناهی را فقط در دل مرتکب می شود، بدون اینکه اعضایش در آن دخالتی داشته باشند. در مورد طاعات نیز چنین است؛ تا زمانی که برای طاعاتی که موفق به انجام آن شده اید خدا را شکر نکرده اید، نخوابید. توبه با گریه بر خویش برای هر معصیتی که مرتکب شده اید محقق می شود. اگر به مؤمنی بدی کرده اید، تا از او طلب بخشش نکرده اید، به خواب نروید. از امام صادق (ع) نقل شده: «از ما نیست کسی که نفس خود را در هر روز و شب حد اقل یک بار محاسبه نکند.» دوم) مداومت بر نماز شب (تهجد)؛ تلاش کنید در بین نماز شب، خصوصا در قنوت نماز وتر از خوف خدا گریه کنید. سوم) حساب خود را با خداوند متعال و با بندگان خدا صاف کنید. اگر حقی از کسی بر عهده شماست، به شدت تلاش کنید تا آن را ادا نمایید. در حقوق الهی نیز اگر واجبی بر ذمه شماست، قضا نمایید. همچنین از والدین خود، خصوصا از مادرتان برای طلب مغفرت استعانت بجویید. در برابر مادر بایستید، دستانش را ببوسید و اگر ضرورت اقتضا کرد پاهایش را ببوسید و با التماس از او بخواهید اگر اشتباهاتی دارد هر شب در یک اتاق تاریک با حالت خوف از خداوند سبحان و با حال گریه نماز بخواند و برای شما نیز طلب مغفرت کند. هرگز از رحمت الهی نامید نشوید، چراکه هر کس ناامید شود، به نص قرآن کفر ورزیده است. کتابچه ای به نام «توبه کننده حبیب خداست» از سوی دفتر منتشر شده که آن را برای شما ارسال خواهیم کرد. والله الموفق

پرسش:مهم ترین درمان بیماری های روحی چیست؟

پاسخ:بسمه سبحانه؛ تقوا. اولین گام در مسیر تقوا عبارت است از محاسبه نفس هر شب قبل از خواب و طلب عفو و بخشش از مؤمنینی که در آن روز به آنها بدی کرده و نیز گریه برای هر معصیتی که با هر عضوی مرتکب آن شده است، بلکه حتی برای تصورات و تخیلاتش. والله الهادي

پرسش:مرجع معظم (حفظه الله) چه توصیه ای به من دارند؟ دیگر هیچ امیدی برایم باقی نمانده و رغبتی به زندگی ندارم. از رحمت الهی هرگز ناامید نیستم، اما از اینکه باز هم توبه ام را به درگاه خدا تکرار کنم شرم می کنم؛ من توبه کردم و به مدت دو سال به توبه ام پایبند بودم، اما امروز دوباره آن گناه را تکرار کردم. اکنون به یک حالت نا امیدی دچار شده ام، البته از خودم نه از خدا. گمان می کردم که دیگر هرگز این گناه را تکرار نخواهم کرد و دو سال مقاومت نمودم، اما امیدم بر باد رفت. حال از مرجع معظم درخواست دارم مرا نصیحت کنند.

پاسخ:بسمه سبحانه؛ فرزندم، بدان که از صفات و نشانه های مؤمن، پشیمانی از گناه است. مؤمن هرگز گناهی را که مرتکب شده از یاد نمی برد، چراکه اگر فراموش کند، چه بسا دوباره به آن مبتلا شود. نا امیدی از رحمت خداوند سبحان معصیتی بزرگ است. فرزندم، باید تلاش کنید تا محبت خدا را در دل خود ایجاد نمایید و راه ایجاد این محبت، به یاد آوردن نعمت های الهی بر شماست، که بالاترین این نعمت ها، نعمت وجود و آفرینش شما و سپس استمرار حیات شماست. همچنین نعمت هایی را که قابل حد و حصر نیستند را به یاد آورید. وقتی خود را به یادآوردن نعمت های خدای سبحان عادت دهید، خداوند شما را در ایجاد محبت خودش در دل شما یاری می کند و این محبت در دوری شما از معصیت و نیز خضوع و خشوع در برابر خداوند متعال به شما کمک می کند. اگر می خواهید از یک گناه و آثار سوء آن رهایی پیدا کنید، خود را به دوری از فضاهایی که ارتکاب آن گناه را تسهیل و یا شما را به انجام آن وسوسه می کند، عادت دهید. به نماز شب مداومت داشته باشید، در صورت امکان در یک اتاق تاریک و در تنهایی، تا خداوند متعال لذت خلوت با خودش که هیچ محبوبی بالاتر از او نیست را به شما روزی نماید. والله الموفق

پرسش:آیا حزن دائمی و تفکر درباره گناهان حرام است؟ به این معنا که شخص مثلا مرتکب گناهی می شود و پس از توبه حالتی به او دست می دهد که به یاد آن گناه می افتد و اینکه چگونه مرتکب آن شده است و در نتیجه به یک حالت حزن و اندوه دائمی فرو می رود. حتی وقتی که به یاد ارتکاب آن گناه می افتد و اینکه چگونه خود را در حد یک حیوان پایین آورده، دیگر رغبتی به زندگی ندارد. روانشناسان معتقدند نباید به آن گناه فکر کند تا گرفتار منفی گرایی نشود. با توجه به این نکته، آیا این یک حالت منفی است یا مثبت؟

پاسخ:بسمه سبحانه؛ وقتی گناهکار گناهش را به یاد می آورد، باید همزمان به یاد عفو و بخشش الهی و نیز وعده خداوند سبحان به آمرزش و گذشت نیز بیافتد، همانگونه که خداوند متعال در کتاب شریفش می فرماید: «اى بندگان من كه بر خويشتن زياده روى روا داشته اید، از رحمت خدا نوميد مشويد. در حقيقت، خدا همه گناهان را مى‏آمرزد، كه او خود آمرزنده مهربان است.» مؤمنی که توبه کند، گناهش را فراموش نمی کند و گناهکاری که نسبت به حقوق الهی سهل انگار است، گناه خود را از یاد می برد. والله الهادي وهو العالم